محرک اصلی تغییر سبک در هر دورهای وقایع سیاسی- اجتماعی است. در ایران، انقلاب مشروطه در کنار تحولاتی که در سطح جامعه پدید آورد، در عرصهی ادبیات نیز بیتأثیر نبود و با طرح مضامین اجتماعی، موجب تحول و تغییر سبک ادبا شد. رخدادهای حکومت پهلوی، گرایش به رمانتیک جامعهگرا و در نتیجه تغییر سبک را در اشعار و برخی آثار گستردهتر کرد. رمانتیسم در واقع مکتبی ادبیاست که به برتری احساس و تخیل بر استدلال و تعقل تأکید دارد. این مکتب دارای دو شاخهی فردی و احساسی(پرداختن به عوالم شخصی) و اجتماعی(انعکاس وقایع جامعه وتلاش برای تغییر اجتماع) است. نصرت رحمانی از پیشروان جریــان شعــریرمانتیک جامعهگــرا در دورهی معاصر و از روشنفکـرانسرخوردهی پس از بیست و هشتم مرداد سی و دو بود که حوادث سیاسی- اجتماعی(بخصوص کودتای دههی سی) باعث شد به اجتماع و مردم روی آورد. در نتیجه از این زمان به بعد است که رحمانی بیان و عواطف و احساسات انسانی را مهمتر از عواطف فردی و شخصی میداند.این پژوهش برآن است که با تکیه بر اشعار نصرت رحمانی به بررسی تحول اندیشهی او از حوزهی رمانتیک فردگرا به رمانتیک جامعهگرا بپردازد و خصیصههای برجستهی رمانتیک فردگرایی و جامعهگرایی را در اشعار او بکاود و با ذکر شواهد شعری ابعاد و مختصات این مقوله را بنمایاند.
Study of Nosrat Rahmany’s thought transition from Individualist romantic to community-oriented romantic
چکیده [English]
The social-political events are the main stimulus of the change of style in any period of time. In Iran ,Constitutional Revolution , alongside the changes that caused in society , had a great influence in literature and by proposing social contents , caused the change in the style of the literati. Occurrences in Pahlavi’s government, increased the tendency toward community-oriented romantic and lead to change in style of poems and other artworks. Romanticism is a Literary school that emphasize on excellence of emotion and fiction rather than reasoning and intellection. This school has two branches: individual-emotional (dealing with personal world) and social (reflecting social events and attempting for change in society). Nosrat Rahmany is one of the pioneers of community-oriented romantic poetry in contemporary and one of the frustrated intellectual after the 1953 coup when social-political events caused him to turn toward people. Since this time on Rahmany considered the human emotions and feelings more important than individual and personal emotions. In this research, relying on Nosrat Rahmany’s poems, the transition of his thought from Individualist romantic to community-oriented romantic and characteristics of Individual romanticism and community-oriented romanticism were studied.
کلیدواژهها [English]
Change of thought, Rahmany’s poem, Individualist romantic, Community-oriented
مراجع
- اخوان لنگرودی، مهدی (1380) خدا غم را آفرید، نصرت را آفرید. چاپ اول. تهران: ثالث.
2- براهنی، رضا (1358) طلا در مس. چاپ اول. تهران: کتاب زمان.
3- بقایی ماکان، محمد (1386) شاملو و عالم معنی به همراه گفتگویی منتشر نشده با نصرت رحمانی. چاپ اول. تهران: مروارید.
4- حسینپورچافی، علی (1384) جریانهای معاصر شعر فارسی. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
5- راشد محصل، محمدرضا (1383) دوبیتی جلوهگاه نیازهای عاطفی. کتاب ماه هنر، سال هفتم. ش70-69. صص24-18.
6- رحمانی، نصرت (1389) مجموعه اشعار. چاپ سوم. تهران: نگاه.
7- روزبه، محمدرضا (1383) شعر نو فارسی. چاپ اول. تهران: حروفیه.
8- زرقانی، مهدی (1387) چشمانداز شعر معاصر ایران. چاپ سوم. تهران: ثالث.
9- زرینکوب، حمید (1358) چشمانداز شعر نو فارسی. چاپ اول. تهران: توس.
10- شکیبا، پروین (1370) شعر فارسی از آغاز تا امروز. چاپ اول. تهران: هیرمند.
11- شفیعیکدکنی، محمدرضا (1387) ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. چاپ پنجم. تهران: سخن.
12- صفایی، علی (1389) مقایسه شعر سیاه فروغ فرخزاد و نصرت رحمانی. فصلنامه پژوهشهای ادبی. سال هفتم. ش27، صص36-9.
13- عابدی، کامیار(1379) شاعر غمهای تلخ، نصرت رحمانی. جهان کتاب. ش106-105، صص21-20.
14- فتوحی، احمد (1382) نصرت رحمانی. مجلهی آزما، ش24، صص9-8.
15- لنگرودی، شمس (1377) تاریخ تحلیلی شعر نو. جلد دوم. چاپ اول. تهران: نشر مرکز.
16- مستعلیپارسا، غلامرضا (1390) نگاهی سبکشناسانه به اشعار نصرت رحمانی. فصلنامه تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی. سال چهارم. ش12، صص228-215.
17- یاحقی، محمدجعفر (1385) جویبار لحظهها. چاپ هشتم. تهران: جامی.