حافظ و سید سراج الدین سگزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22111/jllr.2011.963

چکیده

یکی از مباحث مهم حافظ شناسی در دوران معاصر، بحث و تحقیق درباره­ی چگونگی و میزان تأثیر پیشینیان بر شعر حافظ است؛ چراکه در میان سخنوران فارسی، کمتر کسی به اندازه­ی حافظ به اشعار شاعران دیگر توجه داشته و در دواوین آنها تفحّص و کندوکاو نموده است. از این رو در دیوان او با توجه به میزان اشعار و تعداد غزلیات، بیش از دیوان هر شاعر غزلسرای دیگر، تضمین، اقتفا، استقبال، نقل مضامین و مفاهیم سروده‌های دیگران، به خصوص شاعران پیش از او وجود دارد. تأثر حافظ از شاعرانی چون سعدی، مولانا، کمال اسماعیل، جمال عبدالرزاق، ظهیر فاریایی، نظامی، عطار، خاقانی، انوری، معزی، ادیب صابر و ..... در منابع مختلف مورد بحث و تحلیل قرار گرفته ولیکن میزان اثرپذیری حافظ از یکی از شاعران ناشناخته شعر فارسی به نام سید سراج الدین سگزی، شاعر قوی دست قرن هفتم هجری، تا کنون مورد تحقیق و مطالعه قرار نگرفته است که این پژوهش بر آن است تا برای نخستین بار تا حد مقدور به این مهم بپردازد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hafiz and Seyyed Serajedin Sagsi

چکیده [English]

One of the important subjects in the field of the study of Hafiz is the degree of effectiveness of predecessor poets on Hafizs poetry. A dose look at Hafizs Divan reveals this effectiveness. Hafiz has used other poets, verses in his Divan in various ways. Transferring of concepts, conveying of couplets and using the same rhyme are some methods which Hafiz has made use of them in his Divan. The effectiveness of Hafiz from poets like Saadi Solana kameledin Esmaiel Jamal Abdol Razagh, Zahir, Fariaee, Nezami, Attar, Khaghani, Anvari, Moezi, Adib Saber etc… have been discussed and Analyzed. However, the effectiveness of Hafiz from one of the unknown poets, namely, Seyyed Serajedin Sagzi hasn't received attention. Therefore, the present study tries to investigate this effectiveness for the first time on Hafiz.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian poetry
  • Hafiz
  • Seyyed Serajedin Sagzis
  • Divan
  • manuscript copy
  • effectiveness similarity and sameness

مراجع

1- ادیب صابر ترمذی، شهاب الدین (1385) دیوان. تصحیح احمدرضا یلمه‌ها. تهران: نیک خرد.
2- استعلامی، محمد (1382) درس حافظ، نقد و شرح غزلهای حافظ. تهران: سخن.
3- تاجدینی، محمدرضا (1368) آیینه­ی حافظ و حافظ آینه. تهران: آژنگ.
4- حافظ، شمس الدین محمد (1370) دیوان. تصحیح قزوینی- غنی. به اهتمام عبدالکریم جربزه‌دار. تهران: اساطیر.
5- خرمشاهی، بهاء الدین (1372) حافظ نامه. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
6-                             (1361) ذهن و زبان حافظ. تهران: نشر نو.
7- راستگو، محمد (1379) ایهام در شعر فارسی. تهران: انتشارات سروش.
8- رستگار فسایی، منصور (1373) انواع شعرفارسی. شیراز: انتشارات نوید.
9- ریاحی، محمد امین (1368) گلگشت در اندیشه و شعر حافظ. تهران: انتشارات علمی. 
10- زریاب خویی، عباس (1368) آیینه­ی جام، شرح مشکلات دیوان حافظ. تهران: انتشارات  علمی.
11- سراجی سگزی (بی تا) دیوان، نسخه­ی خطی سعید نفیسی. فیلم 1807 کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران.
12- شبلی نعمانی (1335) شعرالعجم. ترجمه فخر داعی گیلانی. تهران: ابن سینا.
13- شمیسا، سیروس (1366) فرهنگ تلمیحات. تهران: فردوس.
14 – صفا، ذبیح‌الله (1372) تاریخ ادبیات در ایران. تهران: انتشارات فردوس.
15- علوی، پرتو (1363) بانگ جرس. تهران: انتشارات خوارزمی.
16- مجتبایی، فتح الله (1385) شرح شکن زلف. تهران: انتشارات سخن.
17- مولایی، محمد سرور (1368) تجلی اسطوره در دیوان حافظ. تهران: توس

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار