تعهد در شعر و اندیشه ی حافظ و هوگو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22111/jllr.2012.967

چکیده

مساله ی تعهد در هنر همزمان با پیدایش مکتب هنر برای هنر در قرن نوزدهم دراروپا توسط عده ای از فلاسفه وادبا که طرفدارهنر مفید بودند، مطرح شد و  ژان پل سارتر، فیلسوف ونویسنده فرانسوی قرن بیستم، ادبیات متعهد را پایه گذاری نمود. اماآیا می توان تعریف واحدی از ادبیات متعهد ارائه نمود و باتوجه به خاستگاه غربی تعهد در ادبیات آیا می توان شعر حافظ را در قالب شعر متعهد بررسی نمود؟
در این مقاله نگارنده می کوشد ضمن خوانش آرای برخی متفکرین به بررسی وجود تعهددرشعر حافظ و هوگو بپردازد. برای نیل به این هدف، نخست ضمن اشاره به تعریف ادبیات و شعر متعهد وسیرتاریخی آن، دیدگاه های اندیشمندان و منتقدین را نسبت به ادبیات متعهد بررسی می کند و سپس در بخش دوم با مطرح نمودن انواع تعهد درشعرحافظ و هوگو تلاش می کند تا شواهدی از این انواع را در آن ها ارائه کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Commitement in poem and thought of Hafez and Hugo

چکیده [English]

According to some elites` and scholar's` ideas " the commitment in art" in Europe`s 19th century came along with " art for art sake" school, and it was introduced by several philosophers and literate men who were in favor of useful art. Jean Paul Sartre French writer and philosopher was the founder of committed literature in 20th century.
But can we offer a united definition about committed literature? And considering its western root can we explore Hafiz poems in committed poem?
   In this survey study, the author tries to work on some scholars opinion and to find out whether there is any commitment in Hafiz and Hugo`s poems. To accomplish such a thing , the author indicates the definition of literature, committed poem and its historical survey.
The author also works on scholars and critics view points on committed literature. In the second part, giving a variety of commitment in Hafiz and Hugo`s poem author tries to offer some related evidence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • commitement
  • committed literature
  • committed poem
  • hafez
  • Hugo
1- ایراندوست تبریزی، رضا (1376) پیکارهای قلمی ویکتورهوگوعلیه ناپلئون سوم. نشریه دانشکده اد بیات وعلوم انسانی. تبریز: شماره 175. ازصفحه17 تا46.
2- برونلر، پیر(1385) تاریخ ادبیات فرانسه. سیدضیاء الدین دهشیری. تهران: انتشارات سمت
3- پورنامداریان،‌ تقی (1382) گمشده لب دریا. تاملی درمعناوصورت شعرحافظ. تهران: انتشارات سخن                         
4- تولستوی،‌ لئو(1356) هنر چیست؟ کاوه دهگان. تهران: انتشارات امیر کبیر. چاپ ششم.
5- خرمشاهی،‌ بهاالدین (1387) حافظ. تهران: انتشارات ناهید
6- حافظ (1379) دیوان حافظ. به تصحیح محمد قزوینی- قاسم غنی. تهران: نشرحدید  
7- درگاهی، محمود (1384) سکولاریسم در شعرحافظ. ماهنامه حافظ. شماره15. خرداد1384. ازصفحه 44تا 48.
 8- دهخدا،‌ علی اکبر (1373)  لغت نامه. جلد 4. تهران: موسسه انتشارات وچاپ دانشگاه تهران
9- رحیمی، مصطفی (1371) حافظ اندیشه. تهران: نشرنور 
10- رزمجو،‌حسین (1366) شعرکهن درترازوی نقداخلاق اسلامی. جلد 1. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
11- رزمجو،‌حسین (1382) انواع ادبی وآثارآن درزبان فارسی. انتشارات دانشگاه فردوسی
12- سید حسینی،‌ رضا (1376) مکتب های ادبی. جلد 1. چاپ یازدهم. تهران: انتشارات نگاه.
13- شمیسا، سیروس (1362) سیرغزل در شعر فارسی. تهران: ایران و اسلام
14- علوی مقدم،‌ مهیار (1383) شاعرمتعهدکیست وشعر متعهدچیست. فصلنامه دانشگاه آزادمشهد. شماره4و3. پائیز و زمستان 1383. ازصفحه 6 تا 19
15- غنیمی هلال، محمد (1998) الادب المقارن. مصر: دارالنهضه.
16- کسمائی،‌ علی اکبر (1349) رسالت از یاد رفته. تهران: انتشارات وحید.
17- محمدی،‌ محمدجواد (1384) تاریخ وجامعه درمکافات های ویکتورهوگو. پژوهش    زبان های خارجه.ویژه نامه فرانسه.
18- مهر پویا،‌ جمشید(1367) درباره حافظ چه می گویند؟ تهران: چاپ فجر.
19- ناتل خانلری،‌ پرویز (1345) شعروهنر. تهران: شرکت سهامی ایران چاپ.
20- وحیدا،‌ فریدون (1387) جامعه شناسی درادبیات فارسی. تهران: سمت                    
21- هوگو، ویکتور (1368) کیفرها. ناصرایراندوست. تهران: چاپ ارژنگ.
22- هوگو، ویکتور (1383) منتخب اشعارهوگو. نصرالله فلسفی. تهران: نشرکتیبه
 
Guillemin,Henri,( 1951)VictorHugo par lui-meme,Paris,Ed.du Seuil.
Hugo,Victor,( 1987)Histoire  d’un Crime,Paris,Ed.Robert  laffon..
Hugo,Victor,Les Voix Interieures,)a), v.2,Paris, Ed.du Seuil,1972.
Hugo,Victor,( 1977)Les Chatiments, Paris,Ed. Gallimard .
Hugo,Victor,Les Chatiments,)b),v,1,Paris,Ed.du Seuil,1972.