جلوه های رمانتیسم در شعر سیمین بهبهانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22111/jllr.2014.1367

چکیده

   چکیده
 ادبیات معاصر ایران، جلوه­گاه ابداعات و تحولاتی ژرف در حوزه­های لفظ و معنا است. این تحولات گاه در توانمندی اندیشه­ورزان ریشه دارد و گاه در اقتباس­های مستقیم و    غیر­مستقیم از ادبیات جهان سیمین بهبهانی، نماینده آن دسته از شاعرانی است که با فاصله گرفتن از نگرش سنتی، رویکرد اصلاح طلبانه­ای را در پیش گرفته­اند و در این مسیر نیم­نگاهی هم به ادبیات اروپایی داشته­اند. دراین جستار، جلوه­های رمانتیسم در چهار مجموعه شعر جای پا، چلچراغ، مرمر و رستاخیز از سیمین بهبهانی به روش توصیفی -تحلیلی بررسی شده است. نگارندگان یافته­های تحقیق را با عنوان­های فردیت (احساس گرایی، حزن و اندوه­، نوستا­لژی (یاد معشوق، دوران کودکی، نقد مدنیت، تحسر بر زوال ایده­آل­ها)، اساطیر، سادگی و گریز از فخامت­های سنتی، مذمت سرمایه­داری، همدلی با طبیعت، دین­گرایی شهودی یا رویکرد عاطفی و شهودی به دین، اروتیسم، رمانتیسم اجتماعی (همدلی با محرومان و رنج­هایشان­، فمنیسم)، شور انقلابی ( ستیز بااستبداد، آزادی، آرمان گرایی) دسته بندی کرده­اند. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که گرچه اکثر مؤلفه­های رمانتیسم در شعر سیمین بهبهانی هم دیده می­شود ولی یکسره بر آن منطبق نیست و در این میان برخی از مؤلفه­ها بر آن افزوده
شده و برخی از مؤلفه­ها به گونه­ای متفاوت مطرح شده است. می­توان گفت رمانتیسم شعر سیمین بهبهانی، رمانتیسمی ایرانی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reflection of Romanticism in the Poetry of SiminBehbahani

چکیده [English]

      Iran`s contemporary literature represents deep changes and innovations in the areas of word and meaning. These changes can sometimes be attributed to literature scholars or originated from direct and indirect adoptions from the world of literature. SiminBehbahani represents those poets who distanced from the traditional attitude and followed a reformist approach, with a look on the European literature. In the present descriptive-analytic study, romanticism has been surveyed in SiminBehbahani’s four anthologies named, Ja-ye Pa (Footprint), Chelcheragh (Chandelier), Marmar (Marbel), and Rastakhiz (Resurrection). Researchers have categorized the research findingsinto individualism (Romanticism, depression and grief), nostalgia(remembering the beloved, childhood, civilization criticism, regretting for the attrition of the ideals),  myths,simplicity and ignoring traditional disciplines, blaming capitalism, sympathy with nature, intuitive religiousness, eroticism, social romanticism (sympathy with the poor and their grief,feminism), and revolutionary passion (fighting with despotism, liberty, and idealism). The results show that although most romanticism elements are found in SiminBehbahani’spoetry, some elements have changed, while some others have been added. It can be said that SiminBehbahani’s romanticism is an Iranian version of romanticism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Romanticism
  • contemporary literature (poetry)
  • New-Poem
  • SiminBehbahani
 
1- برلین، آیزایا،  ریشه­های رومانتیسم، ترجمه­ی عبدالله کوثری، چاپ چهارم، تهران: نشر ماهی، 1391.
2- بهبهانی، سیمین، مجموعه اشعار، چاپ پنجم، تهران: انتشارات نگاه، 1391.
3- تربیت، ساره، "نقد فمنیستی بر غزل سیمین بهبهانی"، فصلنامه­ی علمی پژوهشی زن و فرهنگ، سال دوم، شماره­ی پنجم، صص 9-18، 1389.
4- ثروت، منصور، آشنایی با مکتب­های ادبی، چاپ اول، تهران: نشر سخن، 1385.
5- جعفری­جزی، مسعود، سیر رمانتیسم در اروپا، چاپ اول، تهران: نشر مرکز، 1378.
6-                      ، سیر رمانتیسم در ایران، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز، 1386.
 7- خاکپور، محمد و اکرمی، میرجلیل، رمانتیسم و مضامین آن در شعر معاصر فارسی، فصلنامه­ی علمی پژوهشی کاوش نامه، سال یازدهم، ش 21، صص 225- 248، 1389.
8- خلیلی جهانتیغ، مریم، دلارامی، علی، "برخی از معانی رمانتیستی در شعر نادر نادرپور"، پژوهشنامه ادب غنایی،سال هشتم، ش چهاردهم،زاهدان:دانشگاه سیستان و بلوچستان صص27-52 ،1389
9- دورانت، ویل، تاریخ فلسفه، ترجمه­ی زریاب خویی(2جلد)، چاپ سوم، تهران: فرانکلین، 1348.
10- زرشناس، شهریار، پیش درآمدی بر رویکردها و مکتب­های ادبی، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه،1386.
11- زرقانی، سید­مهدی، چشم انداز شعر معاصر ایران، چاپ سوم، تهران: نشر ثالث، 1378.
12- زهرازاده، محمد علی وفولادی، یعقوب،" بررسی تحول اندیشه ی نصرت رحمانی از رمانتیک فردگرا به رمانتیک جامعه گرا"، سال نهم، ش هفدهم، دانشگاه سیستان و بلوچستان،صص70-102 ،1390.
13- سارتر، ژان پل، ادبیات چیست؟ترجمه ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی، چاپ هفتم، تهران: نشر زمان، 1370.
14- سیدحسینی، رضا، مکتب­های ادبی، چاپ سیزدهم، تهران: نشر نگاه، 1384.
 15- سیمایی، بهروز، عشق آمد چنین سرخ، مجموعه ی زنی با دامنی شعر، جشن نامه­ی سیمین بهبهانی به کوشش علی دهباشی، تهران: نشر نگاه، صص 326-329، 1383.
 16- شریفی، محمد، فرهنگ ادبیات فارسی، تهران: نشر نو، 1387.
17- شریفیان، مهدی، سلیمانی ایرانشاهی، اعظم،" بن مایه های رمانتیکی شعر نیما"، سال هشتم، ش پانزدهم، زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان، صص53-74، 1389
18- شفیعی­کدکنی، محمدرضا، ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، چاپ چهارم، تهران: نشر سخن، 1387.
19- صدری­نیا، باقر، "جلو­ه­های رمانتیسم در شعر شهریار"، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال چهل و ششم، صص 133-152، 1382.
20- فورست، لیلیان، رمانتیسم، ترجمه­ی مسعود جعفری­جزی، چاپ اول، تهران: نشر سعدی، 1375.
 21- مرتضویان، علی، "رمانتیسم در اندیشه­ی سیا­سی"، ارغنون2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات، چاپ سوم، صص 175-188، 1390.
22- میری، بهفر، "گذری بر عاشقانه­های سیمین"، نشریه­ی گلستان8 ، صص 1-12، [بی­تا].
23- وان تیگم، فلیپ، رمانتیسم در فرانسه، ترجمه و تحشیه­ی احمد طباطبایی، تبریز: [بی­نا]، 1337.
24- هاوزر، آرنولد، تاریخ اجتماعی هنر,  جلد 3، ترجمه ابراهیم یونسی، انتشارات خوارزمی، 1377.
 Sources
1- Behbahani, simin. Majmu,a-ye-ash,ar. Edition 5, Tehran: neghah, 2013.
2- Berlin, Isaiah. Rishaha-ye- Romantism. Translator: Abdollah kosari, Tehran: mahi,
2013.
3- Dorant, vill. Tarikh-e- falasafa. Translator: zaryabe khoii, vol 2, Edition 3, Tehran: Franklin, 1969.
4- Forest, Lillian. Romantism. Translator: Masood Jafarie jazi, Edition 1, Tehran: Sadi, 1997.
 5- houzer, Arnold. Tarikh-e- ejtema,i-ye- honar. vol 3, Ibrahim yonesi, Edition 1, kharazmi, 1998.
6- Jafari, Masood. Sayr-e-Romantism dar orupa. Edition 1, Tehran: Markaz, 1999.
7-                 Sayr-e-Romantism dar Iran. Edition 2, Tehran: Markaz, 2007.
8- Khakpur, Mohammad؛ Akrami, mir jalil.”Romantism va  mazamin-e-an dar she,r-e- Farsi-ye- moa,aser". kavosnamah. Vol 11, No.21, pp 225- 248, 2011.
9-Khalili Jahantigh, maryam, Ali Delarami. Brkhi az ma,ami-ye-Romomtismi dar she,r-e- Nader Naderpour. Journal of Lyrical Literature researches,University of Sistan & Baluchestan vol.8 , No. 14. pp. 27-52, 2010.
10- Miri, Behfar. ”Gozari bar,asheghaneh-ye- Simin”. Publication of Golestan 8, pp 1-12. [bita].
11- Mortazaviyan, Ali. Romantism dar andishe-ye-siyasi-ye-Iran.                    Arghnone2, Edition 3, Tehran: Sazmaneh chap and Entesharat, pp 175-188. 2012.
12-Sadriniya, Bagher. “Jelveha-ye-Romantism dar she,r-e-shahiyar”, of Publication faculty literature and Humanities University of Tabriz, no. 46, PP 133- 152, 2004.
13- Sart, Zhan pul. Adabyat chist? .Abolhasaneh Najafi/Mostafa Rahimi, Edition 7, Tehran: Zaman, 1992.
14- Servat, Mansoor. A,shenai ba maktab-ye-adabi. Edition 1, Tehran: Sokhan, 2006.
15- Seyyed hoseyni, Reza. Maktabha-ye-adabi. Edition 13, Tehran: neghah, 2005.
 16- Sharifian, Mehdi, Soleymani Iranshahi, Azam.Bonmayaha-ye- Romantici-ye- she,r-e- Nima.Journal of Lyrical Literature researches, University Sistan & Baluchestan vol.8,No.15.pp.53-74, 2010.
17- Shafiyi kadkani, Mohammadreza. Advar-e-she,r-e-Farsi. Edition 4, Tehran: sokhan, 2008.
18- Sharify, Mohammad. Farhang-e-adabiyat-e-Farsi. Tehran: now, 2008.
19- Simaee, Behrooz. Eshgh amad chonin sorkh. Edition 1, Tehran: neghah, pp 326-329, 2004.
20- Tarbiyat, Sareh.. Naghd-e-femenisti bar ghazal-e-Simin-e-Behbahani. Vol.2، no.5, pp 9-18, 2011.
21- Van tigham, Filip. Cheshmandaz-e-she,r-e moa,aser-e-Iran. Translator: Ahmad tabatabaee, Tabriz: [bina], 1958.
22- Zahrazadeh,Mohammad Ali,Fouladi,yaghob. Barrasi-ye- thavvol-e- andisha-ye-NosratRahmani az romantic fardgara be romantic -e- Jam ,gara. Journal of Lyrical Literature researches,University Sistan & Baluchestan vol.9,No.17.pp.77-102, 2011.
23- Zarghani, Syyedmahdi. Cheshmandze sh,re-e- mo,aser-e- farsi. Edition 3, Tehran: Sales, 1999.
24- Zarshenas, shahriyar. Pish daramadi bar ruykardha va maktabha-ye-adabi. Edition 1. Tehran: pajuheshgah frhang and andishe, 2007.