بررسی ترجمه ی کُردی «زاری» از لیلی و مجنون «نظامی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

پژوهشنامه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

نظامی، از شاعران بزرگ داستان­ سرای ادب فارسی است که منظومه­ های او همواره مورد استقبال و پیروی دیگر شاعران قرار گرفته است. «زاری» (1283 ه.ش، 1360 ه.ش) از شاعران معاصر کُرد، یکی از این شاعران است که لیلی و مجنون نظامی را به زبان کُردی برگردانده است. این مقاله، به بررسی و توصیف مقایسه­ای لیلی و مجنون «زاری» با لیلی و مجنون «نظامی» پرداخته­ است. برای نیل به این مقصود، ساختار داستان (هم خوانی ترجمه با اصل آن) و همچنین شیوه ی ترجمه ی آن (بیت به بیت یا مفهومی و...) مورد بررسی قرار گرفته و در سه بخش: حذف و ایجاز، افزوده­ها، و تغییر، تقسیم ­بندی شده است. با توجّه به داده­های این مقاله، در بخش حذف و ایجاز، حکایت­ هایی که در دل لیلی و مجنون «نظامی» آمده در برگردان این اثر به زبان کُردی، حذف شده و برخی از توصیف­ ها نیز به جانب اختصار گراییده است. در بخش افزوده­ها که تنها دو مورد است به نظر می­رسد توجیه بیشتر دو رخداد داستان، باعث شده است که شاعر این دو بخش را اضافه­ کند و آخرین بخش نیز که بخش تغییر است، تغییر در جزئیات داستان بوده است نه در ساختار کلّی داستان و توالی رخدادهای آن.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A study on "Zaari" translation of Nezami’s “Leyli-va- Majnun

نویسندگان [English]

  • h h
  • a r
چکیده [English]

Nezami, is one of the greatest story-teller poets of Persian literature whose poems are always followed and welcomed by other poets. Zaari, a Kurdish poet, is one of those who has translated Nezami's  “Leyli-va-Majnun” poem into Kurdish language.
    In this paper, “Leyli-va Majnun” of both Zaari and Nezami have been comparatively studied and our research is conducted in three parts: elision and conciseness, accretion and alteration. In the first part, called elision and conciseness, some of the anecdotes within the Nezami's “Leyli-va- Majnun”, are being omitted in the Kurdish translation, and some of the descriptions have tendency for brevity as well. In the second part, accretion - being just two instances- it seems to be the further justification of the two events of the story that makes the poet add these two parts. In the last part which is the alteration, it is found in the details of the story, not in the general structure or the sequence of its events.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Translation and impressibility
  • Nezami’s Leyli-va- Majnun
  • Zaari’s Leyli-va- Majnun

مراجع

 
1-     احمدزاده، هاشم، از رمان تا ملّت «پژوهشی در گفتمان روایی فارسی و کُردی»، ترجمۀ دکتر بختیار سجادی، سنندج: نشر دانشگاه کردستان ،1386.
2-     پارسا، سید احمد، تأثیرپذیری شاعران کُرد ایران و عراق از حافظ شیرازی، تهران: مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، 1388.
3-     تولستوی، لئون، هنر چیست، ترجمه ی کاوه دهگان، تهران: نشر امیرکبیر، چ هفتم ،1364.
4-    حسن­پور، هیوا، نالی و سبک هندی، اصفهان: فصلنامه ی نقش جهان، سال پنجم،شماره            23 ، صص 88 - 99، بهار 1390.
5-    حیرت سجادی، سید عبدالحمید، شاعران کُرد پارسی­گو، تهران: نشر احسان، 1375.
6-    درودگریان، فرهاد، مقایسه ی مجنون و لیلی عبدی بیک نویدی با لیلی و مجنون نظامی، فصلنامه ی علمی- پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره دوازدهم ص31 تا 52 ، بهار1388.
7-    دهخدا، علی اکبر، لغت­نامه، تهران: دانشگاه تهران، 1377.
8-    رضایی اردانی، فضل­الله، نقد تحلیلی،تطبیقی منظومه ی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی گنجوی، پژوهشنامه ی ادب غنایی، سال ششم، شماره یازدهم صص 87- 112،1387.
9-    زاری (عبدالکریم صائب)، لیلی و مجنون، سقز: نشر محمدی،1389.
10-  زرّین­کوب، عبدالحسین، نقد ادبی 2ج، تهران، نشر امیرکبیر، چ سوّم ،1361.
11-  شرافکندی، عبدالرحمن (هه­ژار)، رباعیات خیام به کُردی، تهران: نشر سروش ،1370.
12- علی، بختیار، آخرین انار دنیا، ترجمه ی آرش سنجابی، تهران: افراز چاپ چهارم، 1390.
13-  مدرّسی، فاطمه، فرهنگ توصیفی نقد و نظریه­های ادبی، تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1390.
14-    نظامی، لیلی و مجنون، تصحیح و حواشی حسن وحید دستگردی به کوشش دکتر سعید حمیدیان، تهران: نشر قطره، چ دهم 1389
   All Sources in English
1-Ahmadzade, hashem. Az roman ta mellat. Translated by Bakhtia           Sajjadi.Sanandaj, kordestan university ,2007.
           2-Ali, bakhtyar. Akharin anare donya. Translated by arash sanjabi. Tehran. Afraz              press ,2011.
3-Dehkhoda, ali akbar. Loghat nameh. Tehran. University of Tehran ,1998.
4-Doroudgaryan, farhad. Moqayeseye majnoun va leili abdi baik navidi with leili va majnoun nezami. Tehran. Journal of pazhouheshe zaban va adabyate farsi,p,p. 31-52, 2009.
5-Hassanpoor, hiva. Nail va sabke hendi. Isfahan. Journal of naqshe jahan  spring  p.p 88-99 vol 23,2012.
6-Heyrat sajjadi, abdolhamid. Shaerane korde parsigu. Tehran. Ehsan press, 1996.
7-Modarresi, fatemeh. Farhange towsifiye naqde adabi. Tehran. Pazhouheshgah oloume ensani va motaleat farhangi press ,2011.
8-Nezami. Leili va majnoun. Tehran. Qatre press ,2010.
9-Parsa, sayed ahmad. Tasirpaziri shaerane korde iran va araq az hafez shirazi. Tehran, moaseseye talif, tarjome va nashre asare honari matn ,2009.
10-Rezai ardani, fazlollah. Naqde tahlili-tatbiqi manzoumeye khosrow va shirin va leili va majnoun nezami ganjavi. Journal of pazhouheshname adab ghenai vol 12 p.p 87-112,2008.
11-Sharafkani, abdolrahman (hazhar). Robaiyate khayam be kordi. Tehran. Soroush press ,1991.
12-Tolestoi, leon. Honar chist. Translated by kawe dehghan. Tehran. Amir kabir press ,1985.
13-Zari (abdolkarim saeb). Leili va majnoun. Saghez. Mohammadi press ,2010.
14-Zarrin koub, abdolhossein. Naqde adabi. Tehran. Amir kabir press ,1982.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار