شرایط ِ عشق و صفات ِعاشق و معشوق در جواهرالاسمار عماد بن محمد الثغری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه پیام نور یزد

چکیده

عماد بن محمدالثغری، از نویسندگان قرن هشتم هجری است، کتاب «جواهرالاسمار » وی  افسانه ای  غنایی است که به زبان تمثیلی  وبا نثری ساده  نوشته شده و دارای تازگی ها و لطایف ویژه ای است. راوی  «جواهرالاسمار»، « طوطی» 100  افسانه را به مدت 52 شب نقل می کند. الثغری، در مدخل و مخرج هر افسانه،  شرایطی را برای عاشق و معشوق  برمی شمارد که بیش تر حُکم اندرز و حِکمت گویی را دارد. هدف او نیل به عشق آرمانی و بدون هر گونه رِجس و  پلیدی است. هم چنین وی  مواردی را  ذکر می کند تا عشق هرچه بیش تر پایدار بماند. طوطی با زیرکی در ضمن هر افسانه، اندرزی را برای شخصیت اصلی افسانه، یعنی «ماه شکرِ» عاشق نقل می کند که اغلب مؤثر می افتد و  ماه شکر را به تأمل و تفکر و تجدید نظر در باب ِمعشوق وا می دارد. روش تحقیق توصیف و تحلیل کتابخانه ای است و ضرورت و اهمیت تحقیق در ناشناخته یا کمتر شناخته بودن اثر است. هدف ازتدوین مقاله ی حاضر آن است که اهمّ شرایط و صفاتی که از دیدگاه الثغری برای دوام عشق ِ میان عاشق و معشوق ضروری است  و دستیابی به چنین مقوله ای را ممکن می سازد، بررسی و تبیین شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Attributes of love and lovers in Jawaher-Al-asmar by Imad Bin Mohammed Al-saghri

نویسنده [English]

  • a z
چکیده [English]

Imad Bin Mohammed Al-Saghri is one the authors of the 8th century and his "Jawaher-Al-Asmar" is a legendary lyrical prose which is written with the figurative language and in terms of a simple prose. The narrator Of "Jawaher-Al-Asmar", "The Parrot", tells 100  Legends during 52 nights. Al-Saghri  mentions some of the lover and  beloved's features in the beginning and the end of stories which are most counted as advises.
    He is wiling to get Vision of Love without any filth. He also cites cases to bring a deeper and more stable love. During the story "The Parrot" with brilliance , Gives the main character "Mah Shekar" a piece of advice that actually works and makes "Mah Shekar" to think about love again .
The Method of this research is Descriptive and using library resources and its importance and necessity is for its Obscurity. The purpose of this study is to consider what is necessary between the lover and beloved  for a long lasting love in Al-Saghri's opinion.
      

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jawaher-Al-Asmar
  • parrot
  • lover
  • beloved
الثغری، عماد بن محمد، طوطی نامه(جواهر الاسمار)،  به اهتمام شمس الدین آل احمد، تهران: فردوس، چاپ اول،1385.
2-اقبال لاهوری.محمد،  دیوان اشعارفارسی،مقدمه وحواشی ازم. درویش،تهران : سازمان انتشارات جاویدان،1361.
3-انصاری،خواجه عبدالله،  مجموعه رسایل فارسی،مقدمه محمد سرورمولایی،تهران:توس،1372.
4-انصاری،قاسم،  مبانی عرفان وتصوف،تهران: پیام نور، 1376.
5-بالائی، پیوند،  قصه های عامیانه و طوطی نامه،  ادبیات داستانی، ش 88، صص 25-29،1384.
6-بقلی شیرازی،روزبهان، شرح شطحیات،تصحیح هنری کربین، تهران: انجمن ایران شناسی فرانسه، 1360.
7-بهار، محمدتقی ،  سبک شناسی ، جلد سوم تهران: امیرکبیر، چاپ پنجم،1369.
8-تقوی، محمد،  بررسی حکایت های حیوانات،  تهران: روزنه، چاپ اول،1376.
9-حافظ،شمس الدین محمد، دیوان غزلیات،به کوشش خلیل خطییب رهبر،تهران: صفی علیشاه،1374.
10-خرمشاهی،بهاء الدین، حافظ نامه ،جلد 2،تهران: علمی وفرهنگی وسروش،1366.
11-دهخدا،علی اکبر،  امثال وحکم،تهران:انتشارات،امیرکبیر، 1363.
12- دیکسون کندی، مایک،  دانشنامه اساطیر یونان و روم، ترجمه رقیه بهزادی، تهران: طهوری، چاپ اول،1385.
13-رزمجو، حسین،  انواع ادبی، مشهد: دانشگاه فردوسی، چاپ چهارم،1382.
14- سعدی، مصلح الدین، کلیات سعدی،تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: هرمس،1385.
15- -----------، بوستان، به کوشش غلامحسین یوسفی، تهران: انتشارات خوارزمی ،1372 .
16------------، گلستان، به کوشش غلامحسین یوسفی، تهران:انتشارات خوارزمی،1373.
17- سنایی غزنوی، دیوان سنایی غزنوی،با مقدمه مدرس رضوی،تهران: انتشارات ابن سینا،1385.
18- شفق، اسماعیل، بهرامی پور،نوشین، مقایسه ی عشق درغزل های سعدی و شکسپیر،زاهدان، پژوهشنامه ی ادبیات غنایی،سال هشتم، شماره 14.صص 95-118، 1389.
19- شمیسا، سیروس، انواع ادبی ،  تهران: فردوس، چاپ دهم،1383.
20- -----------، سیر غزل در شعر فارسی، تهران: فردوس، 1373.
21- فروزانفر، بدیع الزمان،  احادیث وقصص مثنوی، ترجمه مجدد حسین داوری ، تهران: امیرکبیر، 1376.
22- گرجی، ابراهیم،  درآمدی برطوطی نامه باجذابیت های امروزین ، کیهان فرهنگی، ش 229، صص 45-46، 1384.
23-  محجوب، محمدجعفر،  ادبیات عامیانه ی  ایران،  به کوشش حسن ذوالفقاری، تهران: نشرچشمه، چاپ اول،1382.
24- -------------،  درباره ی  افسانه گلریزوکتاب طوطی نامه،  مجله سخن، ش 7، سال یازدهم، بی تا.
25- مولوی، جلال الدین محمد، مثنوی معنوی،جلد 2، به اهتمام پورجوادی، تهران : امیرکبیر،1363.
26- میبدی، ابوالفضل، گزیده ی تفسیر کشف الاسرار، به کوشش رضا انزابی نژاد، تهران: دانشگاه پیام نور، چاپ اول،1377.
27- میرصادقی، جمال، ادبیات داستانی ، تهران: ماهور، چاپ دوم، 1365.
28- ----------،  عناصر داستان، ، تهران: انتشارات شفا، چاپ اول،1364.
29- نبی لو، علیرضا، اکبری، منوچهر، تحلیل عناصر داستانی طوطی نامه، فصلنامه ی پژوهش های ادبی، س 5، ش 18، صص 141-163،1386.
30- نصر،سیدحسین،  سه حکیم مسلمان، ترجمه احمدآرام، تهران : شرکت سهامی کتاب های جیبی،1352..
31- هال، جیمز،  فرهنگ نگاره ای نمادها، ترجمه رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر، چاپ اول،1380.
32- هجویری،  کشف المحجوب هجویری، به اهتمام ژوکوفسکی، به کوشش محمد عباسی، تهران: امیرکبیر،1336 .
33- یوسف نژاد، یوسف علی،  تصحیح دیوان شیخ آذری، رساله دکتری، تهران: دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات،1389.