نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• عظیم جبّاره ناصرو

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جهرم

چکیده

داستان‌های عاشقانه‌ای مانند لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، زال و رودابه و... بخشی غنی از ادبیات عاشقانة این مرز و بوم را به خود اختصاص داده است. افزون بر این روایات مکتوب، گاه روایت عشق-هایی جانسوز در میان عامة مردم رواج دارد که کمتر مجال بررسی یافته‌اند. یکی از این روایت‌ها، روایتی است عاشقانه و حماسی که علی حسین عالی‌نژاد، نقّالِ اهل روستای رمقانِ استان فارس نقل می‌کند. نگارنده کوشیده است نخست به روش میدانی این افسانه را ثبت کند و سپس به روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا، به بررسی تطبیقی آن با روایت فردوسی بپردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد افسانة عامیانه از دو بخش کاملاً مجزا تشکیل شده است: بخش نخست جز در برخی از جزییات بسیار شبیه به داستان زال و رودابه است؛ اما بخش دوم داستان، یک‌باره دگرگون می‌شود و به پایانی شبیه عاشقانه‌های اساطیری مانند لیلی و مجنون ختم می‌شود. دربارة این روایت عامیانه، دو فرضیه را می‌توان طرح کرد: 1- افسانة عامیانه، تقلید و آمیزشی از روایت زال و رودابه و داستان‌های عاشقانه باشد که ذهن راوی و نقّال ساخته و پرداخته است.2- نقّالان و راویان با آمیزش داستان عاشقانة رایجی در میان مردم با داستان شاهنامه و دیگر روایت‌ها، داستانی نو بنیاد نهاده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• افسانة عامیانة کهزاد و بسی
• داستان زال و رودابه
• شباهت‌ها و تفاوت‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparison of the Legend of Kohzad and Basi with Zal and Rudabeh in Ferdowsi's Shahnameh

نویسنده [English]

• azim jabbareh naserou

associate professor of persian language and literature . faculty of literature. jahrom university. jahrom, iran.

چکیده [English]

Love stories such as Khosrow and Shirin, Zal and Rudabeh, etc. have a rich part of the love literature of this region. In addition to these written narrations, sometimes the narration of passionate loves is common among the general public, which has been less studied. One of these narrations is a romantic and epic narration narrated by Ali Hossein Alinejad, The author has tried to record this myth first by field method and then by library method and content analysis to compare it with Ferdowsi's narrative. The research findings show that the folk legend is composed of two completely separate parts: the first part is similar to the story of Zal and Rudabeh except in some details; But the second part of the story suddenly changes and ends with a resemblance to mythical romances such as Lily and Mad. Regarding this folklore narration, two hypotheses can be proposed: 1- Folk myth is an imitation and mixture of the narration of Zal and Rudabeh and love stories that have been made and narrated by the narrator and narrator. 2- Narrators and narrators by mixing A popular love story among the people has established a new story with the story of Shahnameh.

کلیدواژه‌ها [English]

• The folk legend of Kohzad and Basi
• the story of Zal and Rudabeh
• similarities and differences